Bilişim Teknolojileri ve İnternet Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Etik İlkeler Nelerdir?
Bilişim çağında yaşadığımız dönemde dikkat etmemiz gereken bir takım kurallar vardır. Bu kuralların dışına çıkmamız ya da uymamamız halinde bir takım yaptırımlar gerek yasal gerekse toplum tarafından bize yansıtılacaktır. Bu yüzden bilişim teknolojileri ve internet kullanımında bir takım dikkat etmemiz gereken noktalar mevcuttur, bu etik kurallar ise şu şekildedir.
- Fikri Mülkiyet: Bir ürünün ya da eserin kime ait olduğu, kimler için üretildiği ve üçüncü şahısların kullanım izninin olup olmadığı durumudur. Bu durum günümüzde müzik gibi farklı sanat eserlerinde de oldukça fazla şekilde görülmektedir. Fikri mülkiyet hakkının korunması için ortaya patent, telif hakkı, şifreleme gibi bir takım kavramlar doğmuştur.
- Erişim: Günümüzde bilgiye erişmede bir takım kriterlere sahip olmak gerekir. Bunlardan birisi bilgiye erişebilecek düzeyde bilişim bilgisi olmak şartı vardır. Diğer bir şart ise bilginin yararlılığını ve doğruluğunu test edecek şekilde okuma ve yazma bilgisi olmasıdır, bunun yanında ise bilgiye erişmede varsa maddi karşılığı olan ekonomik güce sahip olması bilişim teknolojileri ve internet kullanımı için önemli erişim etik değerlerinden birisidir.
- Gizlilik: İnternet ortamında bir takım arama motorlarının kullanıcılarının hangi sitelere girdiklerini ve nelere eğiliminin oldukları gibi temel bilgileri saklayarak bunları gelecekte kendi menfaatleri ve reklam şirketleri ile paylaşabilirler. Bu tür durumlara genellikle internette bir televizyon arattığınızda ya da araştırma yaptığınızda günler sonra önünüze farkllı televizyon alternatiflerinin çıkması ile şaşırırsınız. İşte bunlar internette bir şey konu hakkında araştırma yaparken geriye iz bıraktığımız anlamına gelir. Geriye iz bırakmamak için gizli sekmelerde oturum açılabilir.
- Doğruluk: Kendimize ait olan bilgileri bizim kontrolümüzde olmasına özen göstermeli ve aynı zamanda dikkat etmeliyiz. Hepiniz hak verirsiniz ki internet ortamı pek çok kişi tarafından bilgi paylaşımına açık, pek çok kişinin girdi yapabileceği bir alan bu yüzden bizler kendimize ait olan bilgilerin doğruluğunu korumalı kendi oluşturduğumuz içeriklerin de sorumluluğunu üstlenmeliyiz.
- İnternet Etiği: İnternet ortamı günlük yaşantımız gibidir, yani gün içinde günlük yaşamımızda nasıl davranıyorsak internet ortamında da aynı şekilde davranmalıyız. “Kimse bizi görmez” diye düşünerek diğer insanlara zarar verici bir tutum izleyen kişiler kısa zamanda siber güvenlik ekipleri tarafından yakalanmaktadır. Bu yüzden bizler sosyal yaşamımızda insanlarla ilişkilerimiz nasılsa, internet ortamında da her yazdığımız şeyin kayıt altına alındığını bilerek buna uygun şekilde davranmamız gerektiğiniz unutmamalıyız.
